Ik Had Hem Lief – Gerard Reve

Gerard Reve heeft enkele werken op zijn naam staan die tot de top der wereldliteratuur behoren, zoals De Avonden en Werther Nieland. Andere boeken als Op weg naar het einde, De vierde man of Bezorgde ouders staan in de vaderlandse literatuur fier overeind en dulden weinig naast zich. Onlangs was ik nog zeer positief over Brieven aan Bram P.
 
Maar helaas spuwt de Revefabriek ook wel eens modder en prut uit. Wolf bijvoorbeeld is een draak van een boek en de laatste weken heb ik mij slechts met de allergrootste moeite door Ik Had Hem Lief heen kunnen worstelen. Dit boek is een verzameling brieven die Reve tussen 1972 en 1974 aan de schilder Ernest de R. schreef.
 
De eerste 150 pagina’s bevatten louter seksuele ontboezemingen waar zelfs de meest verstokte homoseksueel van over zijn nek zal gaan. Pas als de twee geliefden ruzie krijgen en hun relatie onder druk komt te staan, wint het boek aan gewicht. Maar slechts het nawoord “Bewogen Leven” over Reves vermeende levensloop haalt een voldoende.
 
Onder al zijn oeverloos gezanik blijft Reve een grootmeester van het woord. Sommige citaten bevatten eeuwigheidswaarde:
 
“Heb ik je al geschreven dat ik een middel weet om het des nachts te laten regenen? Je schoenen buiten laten staan, en je handdoek buiten laten hangen. Verdomd jongen, het werkt, hoewel het hier de statistiek betreft van één geval.” (p. 103)
 
“Je bent niet sterk, je ruikt sterk.” (p. 149)
 
    » Brieven aan Bram P. (recensie)