In het bericht Vernieuwing van de sociaal democratie gewenst haalde ik een recensie in Vrij Nederland aan van Judts boek Ill Fares the Land. In die recensie noemt Carel Peeters een ander boek van Judt, What is to be done?, een reminiscentie aan Lenins Wat te doen?.
Huh? Ik ken helemaal geen Wat te doen? van Lenin. Wel van Tsjernysjevski, de negentiende-eeuwse literair-politieke tegenpool van Dostojevski. Tsjernysjevski ontvouwt in zijn Wat te doen? (Что делать?) een utopische blauwdruk van het toekomstige Rusland.
Maar inderdaad, het blijkt dat Lenin heeft een pamflet onder dezelfde titel geschreven heeft. Litru.ru zegt hierover: “Роман Н. Г. Чернышевского “Что делать?” был написан в стенах Петропавловской крепости в декабре 1862-апреле 1863 г. Вскоре же напечатанный в “Современнике”, он сыграл колоссальную, ни с чем не сравнимую роль не только в художественной литературе, но и в истории русской общественно-политической борьбы. Недаром тридцать восемь лет спустя В. И. Ленин так же озаглавил свое произведение, посвященное основам новой идеологии.”
(“De roman ‘Wat te doen?’ schreef Tsjernysjevski van december 1862 tot april 1863 binnen de muren van de Petrus- en Paulusvesting. De roman verscheen in ‘De Tijdgenoot’ en algauw speelde het een kolossale, niet te vergelijken rol in zowel de literatuur als in de geschiedenis van de politiek-maatschappelijke strijd in Rusland. Het was niet voor niets dat Lenin zijn werk over de basis van de nieuwe ideologie, dezelfde naam meegaf.”)